Single Pages

Sunday, 11 July 2010

Pickwin ve Plotrefa Kullanimi Sismik Yöntem (SeisImager)

Sismik Yöntem(Sismik Kırılma) Pickwin ve Plotrefa Kullanımı 


SeisImager Programı dahilinde bulunan Pickwin(Pick First Breaks or Dispersion Curves)
Plotrefa(Refraction Analysis)



Elimizdeki dosyaadi.DAT (büyük ihtimal 1.DAT olacaktır) uzantılı dosyayı açmak için Pickwin Programını açıyoruz.
File > Open SEG2 File




Okay'i tıklayıp geçin



Üst panelde bulunan yön okları(yukarı-aşağı,  sağ-sol) yardımıyla grafiği genişletin, mevzuyu detaylı görmenizi sağlayacaktır.



 Sismik Dalganın Genliklerini düzenlememize yarıyor. 

 Yatay Ekseni genişletmeye yarıyor.

 Düşey Ekseni genişletmeye yarıyor.



Grafik bu şekli alacaktır. Bu sayede varış zamanlarını daha net tespit edebiliriz.





Şimdi ise kaynaktan gönderdiğimiz dalganın jeofonlara varış zamanlarını belirlemek için üst menüden ;
Pick First Arrivals > Pick First Breaks  seçeneğini seçelim.




Yukarıda ise Pickleri yerleştirmemiz gerekli. Bu, biraz zahmetli bir iş.
Seçeceğimiz kısımlar gürültü olmamalı. Onun için dikkatli olun çünkü ben %100 doğru yaptığımı sanmıyorum.


Pickleri doğru yerleştirdiğinizden eminseniz, Ana Menüden

File > Save pick file  seçeneği ile dosyamızı '' p-düz.vs '' olarak kaydedelim.





İşlem tamamdır. Buraya kadar 1.DAT dosyamız yani P-Düz ile işimiz bitti.


########################################################################
Şimdi 2.DAT dosyasını açalım

File Open > Open SEG2 file
Karşımızı bu kutu çıkacak New File OK'i tıklayıp geçin.




############# Burası Önemli  #############

P dalgası için yaptığımız ters atışı düzenleyeceğiz. 
Ters dalga için Makinenin yerini 1. jeofondan ~12. jeofona taşıdığımız için burada ekstra düzenleme yapacağız.

Üst menüden  << Edit/Display > Edit source receiver locations etc. >> seçelim



Yukarıdaki bilgileri aynen sizde programa uygulayın
Çünkü bizim arazi uygulamamız.

Shot coordinate : 0
Units : meters
Number of Channels :  12
Group Interval :  - 2
First geophone coordinate : 24

Buradaki ters çevrim işlemini  Group Interval : -2 metre yaparak grafiği de ters döndürüyoruz.
 Bu sayede pickleri eklmek daha kolay oluyor.


Önce SET ardından OK 'i tıklayıp devam edin.


Tekrar üst menüden Pick first arrivals > Pick first breaks seçip picklerimizi düzenleyelim.



File > Save pick file 'dan  P-ters.vs olarak kaydedelim.

Pickwin programı ile işimiz bitti.

########################################################################

 SeisImager Plotrefa(Refraction Analysis)  programını açalım


Üst menüden
File > Open Plotrefa file (traveltime data and velocity model) 'i tıklayıp P-duz.vs dosyasını seçiyoruz.



...ve karşımıza bildiğimiz basit bir zaman-uzaklık grafiği çıkıyor.


Şimdi grafiği düzenlememiz gerekli.

Üst menüden Travel time Curve >  Modify travel times(all shots)  seçelim



Yukardaki grafiğe bakarsanız ilk halinden çok farklı çünkü bir önceki adımda Travel time Curve > Modify travel times(all shots) seçeneğini kullanarak; grafiği 2 tabakalı ortam grafiklerine benzettim. Çünkü az çok orada ortamın 2 tabakalı olduğu sırıtıyor.

Ayrıca '' Neden 2 tabakalı imiş gibi düzenledik ?'' derseniz (Bkz:Anisya)



Bu adında P-ters.vs dosyasını Plotrefa'ya yükleyeceğiz ama dikkat edin. Bu defa

File > Append Plotrefa File(time travel data only) komutunu kullanıyoruz.


P-ters.vs seçtik.

grafikler üst üste bindi.


ayak üstü düzenliyorum ve bu hali alıyor.


Ardından üst menüden
Time-term invasion  > Assing layer 2 arrivals

Bu adımda ise gönderdiğimiz dalga 2.ortama hangi noktalarda geçtiyse onları 2 ayrı atış içinde tıklıyoruz. Kırılma noktalarını tıkladıktan sonra o noktadan sonraki kısımların yeşil ve kırmızıya döndüğünü göreceksiniz.


Dalgaların kırılma noktalarını belirledikten sonra tekrar Üst Menüden
Time-term inversion > do time-term inversion komutunu veriyoruz.



* Flat Surface   OK (Çalışma yüzeyinin eğimsiz bir düzlem olduğunu kabul ediyoruz)



Manuel kısmını seçip.

Start : 2 m
End :  24 m
Receiver interval : 2 m
Ground surface elevation : 0 m

olacak şekilde düzenleyip. OK  çekin




İşlem tamam. Çift tabakalı kesit.

Acemi Seviyesinde SeisImager  Pickwin ve Plotrefa kullanımı böyle.



Güncelleme : 27.06.2015
NOT : Bu programları, lisans öğrencisi olduğum sıralar, staj döneminde kullanmıştım. Artık, farklı bir dalda çalıştığımdan dolayı, mevcut değişimlerin ve güncellemelerin takipçisi değilim.



Comments

11 comments:

  1. çok iyi ya gerçekten acayip işimize yaradı.

    ReplyDelete
  2. merhaba bu programın güncel sürümünü nasıl ve nerden bulabilirim ?

    ReplyDelete
    Replies
    1. Merhaba Özhan,

      Programı üniversitenin bilgisayar laboratuvarında kullanmıştık. Üzerinden 4 yıl geçmiş, bu meslek dalında çalışmadığımdan güncel olup olmadığını bilmiyorum.

      Bunun ötesinde SeisImager diye arama yaparsan, Geometrics'in web sitesinden indirebiliyorsun.

      Delete
  3. Hocam çok saolasın gerçekten çok yardımcı oldu. Başka da kaynak bulamadık siz de olmasanız.

    ReplyDelete
  4. plotrefada vp1 ve vp2 hızları nasıl bulabiliriz? skalada ki min max degerlerimidir?

    ReplyDelete
    Replies
    1. Selam İbrahim,

      Üzerinden yıllar geçtiği için hafızam beni yanıltıyor olabilir fakat tüm hız verileri .DAT uzantılı veri dosyasının içinde olması muhtemel. Oradan verilerin büyükten küçüğe sıralanabilir.

      Delete
  5. Merhabalar, 2 tabakalı kesiti aldığımda çıkan hız değerleri çok okunaklı olmuyor font ve size ayarını nereden yapabilirim, bilginiz var mı?

    ReplyDelete
    Replies
    1. Merhaba,

      Ne yazik ki artik yazilima sahip olmadigim icin net bir yorum yapma sansim yok. Ancak, grafiklerin formatlari emf, svg ya da pdf ise Inkscape kullanarak istediginiz duzenlemeleri yapmak cok kolay olacaktir.

      Delete
    2. Velocity model--- hıghlıght velocity label yaparsanız resimle oynamadan okunaklı hale getirebilirsiniz

      Delete
  6. 12 kanallı ölçümü 24 kanallı ölçüme çevireceğim. 12+12 arazide ölçümü aldım. bunu pickwinde nasıl birleştirebilirim

    ReplyDelete
  7. Maalesef onceki yorumlarda da vurguladigim gibi bu yazilima sahip olmadigim icin yardimci olamiyorum.

    ReplyDelete

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...